Trong tiếng Việt, “dùm” và “giùm” là hai từ thường gây ra nhầm lẫn trong văn viết cũng như lời nói. Tuy chúng được sử dụng thay thế cho nhau trong nhiều ngữ cảnh, nhưng để viết đúng chuẩn tiếng Việt, chúng ta cần hiểu rõ cách sử dụng phù hợp của từng từ. Cùng khám phá cách phân biệt “dùm” và “giùm” qua những ví dụ cụ thể trong bài viết này.

1. Làm dùm hay làm giùm?

Cả hai cách viết làm dùm và làm giùm đều được chấp nhận trong giao tiếp thường ngày, nhưng trong văn bản trang trọng và tiếng Việt chuẩn, giùm được xem là cách viết đúng và phổ biến hơn. Ví dụ: “Bạn có thể làm giùm tôi việc này không?”

Dù “dùm” không sai về mặt nghĩa, nhưng theo ngôn ngữ học, giùm là từ chuẩn hơn khi bạn muốn yêu cầu ai đó giúp đỡ mình làm một việc.

2. Mua giùm hay mua dùm?

Tương tự, mua giùm là cách dùng phổ biến và chính xác hơn trong tiếng Việt. “Giùm” thể hiện yêu cầu một cách lịch sự khi nhờ ai đó thực hiện hành động mua hộ. Ví dụ: “Anh có thể mua giùm tôi một cái bánh không?”

Mặc dù “mua dùm” vẫn được sử dụng trong giao tiếp hàng ngày, nhưng mua giùm mới là chuẩn xác về mặt ngữ pháp.

3. Lấy giùm hay lấy dùm?

Lấy giùm là cách viết đúng. Cụm từ này thường dùng để yêu cầu hoặc nhờ người khác lấy một vật gì đó giúp mình. Ví dụ: “Lấy giùm tôi cái bút trên bàn với.”

Từ giùm thường thể hiện sự nhờ vả lịch sự và là cách dùng đúng chuẩn trong văn bản.

4. Giúp dùm hay giúp giùm?

Giúp giùm là cách viết đúng trong văn bản chính thức. Từ này mang nghĩa nhờ ai đó hỗ trợ, giúp đỡ một việc gì đó. Ví dụ: “Bạn có thể giúp giùm tôi chuyển hộp đồ này không?”

“Giúp dùm” cũng được sử dụng, nhưng theo ngữ pháp tiếng Việt, giùm vẫn là từ được khuyến nghị.

5. Giữ dùm hay giữ giùm?

Cách viết chính xác là giữ giùm. “Giữ giùm” dùng khi nhờ ai đó bảo quản, giữ hộ một vật gì đó trong thời gian ngắn. Ví dụ: “Bạn có thể giữ giùm tôi chiếc điện thoại này được không?”

“Giữ dùm” tuy nghe quen thuộc nhưng giữ giùm vẫn là cách dùng chuẩn hơn.

6. Ngại dùm hay ngại giùm?

Ngại giùm là cách viết đúng chuẩn. Từ này thường được sử dụng để biểu đạt ý cảm thông hoặc lo lắng giùm cho người khác. Ví dụ: “Anh đừng ngại giùm tôi, tôi ổn mà.”

Cách viết ngại dùm có thể được dùng trong giao tiếp hàng ngày nhưng ngại giùm là cách dùng chính xác trong văn viết.

Tổng kết

• Giùm là cách dùng chuẩn xác trong văn bản và tiếng Việt chính thức khi muốn nhờ vả hoặc yêu cầu người khác giúp đỡ.
• Dùm cũng được sử dụng rộng rãi trong giao tiếp, nhưng ít chính xác hơn về mặt ngữ pháp.

Nhìn chung, để đảm bảo tính chuẩn xác và chuyên nghiệp trong văn bản, bạn nên ưu tiên sử dụng giùm thay vì dùm. Điều này sẽ giúp bài viết của bạn trở nên chuẩn mực và đúng ngữ pháp hơn.