Trong cuộc sống, không ai có thể tránh khỏi những lúc khó khăn, bất trắc. Vì vậy, việc chuẩn bị trước, tích lũy khi còn khỏe mạnh, sung túc để có thể vượt qua những giai đoạn khó khăn sau này là điều vô cùng quan trọng.

Câu tục ngữ “Làm khi lành, để dành khi đau” là một lời khuyên sâu sắc về sự tiết kiệm, dự trữ và lập kế hoạch dài hạn cho cuộc sống. Vậy câu nói này có ý nghĩa như thế nào? Và làm sao để áp dụng tư tưởng này vào thực tế? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

Giải nghĩa câu tục ngữ “Làm khi lành, để dành khi đau”

“Làm khi lành” – Chủ động lao động, chuẩn bị từ sớm

• “Làm khi lành” có nghĩa là khi cơ thể khỏe mạnh, khi cuộc sống ổn định, con người cần chăm chỉ lao động, làm việc để tích lũy của cải và kinh nghiệm.
• Đây là một tư tưởng khuyến khích con người không nên lười biếng, ỷ lại hay chỉ sống cho hiện tại mà không lo nghĩ đến tương lai.

Ví dụ:

• Khi còn trẻ, ta nên cố gắng học tập, làm việc chăm chỉ để có một sự nghiệp vững vàng.
• Khi có thu nhập ổn định, ta nên tiết kiệm một phần thay vì tiêu xài hoang phí.

Như vậy, “làm khi lành” chính là chuẩn bị từ sớm, làm việc có kế hoạch để không phải lo lắng khi gặp khó khăn.

“Để dành khi đau” – Tích lũy cho những lúc khó khăn

• “Để dành khi đau” có nghĩa là chuẩn bị trước để khi gặp khó khăn vẫn có thể vượt qua mà không rơi vào cảnh thiếu thốn.
• Cuộc sống luôn có những rủi ro không lường trước như bệnh tật, thất nghiệp, thiên tai… nên nếu không có sự chuẩn bị từ trước, ta sẽ dễ rơi vào hoàn cảnh khốn đốn.

Ví dụ:

• Nếu tiết kiệm tiền từ khi còn trẻ, khi về già ta có thể an tâm sống mà không phải lo lắng về tài chính.
• Nếu biết học hỏi và tích lũy kinh nghiệm, khi gặp khó khăn trong công việc, ta vẫn có thể tìm cách thích nghi và vượt qua.

Như vậy, “để dành khi đau” chính là dự phòng cho tương lai, giúp bản thân và gia đình có một cuộc sống ổn định hơn khi gặp khó khăn.

Bài học rút ra từ câu tục ngữ “Làm khi lành, để dành khi đau”

Giá trị của sự tiết kiệm

• Câu tục ngữ dạy con người không nên tiêu xài hoang phí mà cần phải có kế hoạch tài chính hợp lý.
• Tiết kiệm không chỉ là giữ tiền mà còn là biết tích lũy tài sản, đầu tư vào những giá trị bền vững như nhà cửa, giáo dục, bảo hiểm sức khỏe…

Ví dụ:

• Một người có thói quen dành một phần thu nhập để tiết kiệm sẽ luôn có sự an tâm hơn trong những tình huống bất ngờ như bệnh tật hoặc thất nghiệp.
• Tiết kiệm giúp ta có vốn để đầu tư, phát triển sự nghiệp thay vì chỉ sống dựa vào đồng lương hàng tháng.

Nhờ đó, câu nói này nhắc nhở mỗi người nên biết quản lý tài chính thông minh và có kế hoạch dài hạn cho tương lai.

Sự quan trọng của sức khỏe

• Không chỉ dừng lại ở vấn đề tài chính, câu tục ngữ còn nhắc nhở chúng ta phải biết chăm sóc sức khỏe khi còn trẻ.
• Khi còn khỏe mạnh, hãy tập thể dục, ăn uống điều độ, nghỉ ngơi hợp lý để có một cơ thể khỏe khoắn, tránh những bệnh tật sau này.

Ví dụ:

• Nếu duy trì lối sống lành mạnh, ăn uống khoa học, rèn luyện thể chất thì khi về già, ta sẽ có một sức khỏe tốt hơn, ít phải phụ thuộc vào thuốc men.
• Một người có ý thức kiểm tra sức khỏe định kỳ sẽ dễ dàng phát hiện bệnh sớm và điều trị kịp thời.

Như vậy, bảo vệ sức khỏe cũng là một cách “để dành” để không gặp khó khăn về sau.

Xây dựng kỹ năng và kinh nghiệm sống

• Ngoài tiền bạc và sức khỏe, câu tục ngữ còn nhắc nhở rằng chúng ta nên tích lũy kiến thức, kỹ năng từ sớm để có thể ứng phó với mọi tình huống trong cuộc sống.
• Người có nhiều kinh nghiệm, kỹ năng sẽ dễ dàng thích nghi với những thay đổi hơn là những người không có sự chuẩn bị.

Ví dụ:

• Một người học thêm ngoại ngữ khi còn trẻ sẽ có nhiều cơ hội việc làm tốt hơn khi nền kinh tế thay đổi.
• Một người có kinh nghiệm trong nhiều lĩnh vực sẽ ít bị ảnh hưởng nếu công việc hiện tại gặp khó khăn.

Như vậy, việc học hỏi không ngừng cũng là một cách để “để dành” cho tương lai.

Ứng dụng câu tục ngữ trong cuộc sống hiện đại

• Trong tài chính: Hãy tiết kiệm một phần thu nhập, đầu tư vào các kênh an toàn để có nguồn tài chính ổn định khi cần thiết.
• Trong sức khỏe: Rèn luyện thể dục, ăn uống lành mạnh để có một sức khỏe tốt, tránh bệnh tật về sau.
• Trong công việc: Luôn học hỏi, phát triển kỹ năng để có thể thích nghi với bất kỳ tình huống nào.
• Trong mối quan hệ: Xây dựng tình cảm tốt với gia đình, bạn bè để có được sự hỗ trợ khi gặp khó khăn.

Kết bài

Câu tục ngữ “Làm khi lành, để dành khi đau” là một lời nhắc nhở sâu sắc về sự chuẩn bị cho tương lai. Nó khuyến khích con người chăm chỉ lao động, tiết kiệm và rèn luyện sức khỏe khi còn có thể, để khi gặp khó khăn vẫn có đủ nguồn lực để vượt qua.

Hãy luôn có kế hoạch cho cuộc sống, biết tích lũy tài chính, kiến thức và sức khỏe để đảm bảo một tương lai ổn định, không lo lắng khi những thử thách ập đến. Sống có sự chuẩn bị chính là chìa khóa giúp mỗi người có một cuộc đời bình an, vững vàng và hạnh phúc hơn.